تخصیص به مفهوم مخالفتخصیص به مفهوم مخالف یعنی تخصیص عام به وسیله مفهوم مخالف دلیل خاص است. ۱ - تعریفخارج نمودن افرادی را از حکم دلیل عام، به دلیل تعارض آن با مفهوم مخالف دلیل خاص، تخصیص به مفهوم مخالف میگویند. ۱.۱ - مثالمثل: تعارض میان «الماء کله طاهر لاینجسه شیء» و «اذا بلغ الماء قدر کر لا ینجسه شیء»؛ که در این مثال، عموم دلیل «الماء کله طاهر «با مفهوم مخالف» اذا بلغ الماء... «(اذا لم یبلغ الماء قدر کر ینجسه شیء)؛ تعارض دارد. ۲ - اختلاف بین دلیل عام با مفهوم مخالف دلیل خاصدر تعارض بین دلیل عام با مفهوم مخالف دلیل خاص، در این که آیا مفهوم مخالف دلیل خاص موجب تخصیص دلیل عام میشود یا نه، اختلاف است؛ برخی تخصیص را جایز دانسته و عدهای آن را نفی میکنند، گروهی هم معتقد به تفصیل شدهاند. [۵]
تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۲۶.
[۷]
اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۲، ص۳۱۶.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۸۹، برگرفته از مقاله «تخصیص به مفهوم مخالف». |